Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Mənzil
İnşaatı Dövlət Agentliyinin direktoru Samir Nuriyevin Azərtac-a
məxsusi müsahibəsi:
-Samir müəllim, dövlət başçısının imzaladığı bu Fərmanın
vətəndaşlar üçün sosial əhəmiyyətini necə
qiymətləndirirsiniz?
- Prezident İlham Əliyevin 2016-cı il 16 noyabr tarixli Fərmanı və
“MİDA” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin sərəncamında olan
mənzillərin vətəndaşların güzəştlə əldə etməsi Qaydası” ölkə
vətəndaşlarının mənzil-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması
istiqamətində son illər ərzində həyata keçirilən sosial siyasətin
məntiqi davamıdır və olduqca mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Müstəqillik dövründə ulu öndər Heydər Əliyevin və onun layiqli
davamçısı Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə aparılan uğurlu
və genişmiqyaslı islahatlar ölkəmizdə iqtisadi və sosial mühitin
yaxşılaşdırılmasına xidmət edir. Həyata keçirilən uzaqgörən dövlət
siyasəti sayəsində ölkəmizin dayanıqlı inkişafı təmin olunmaqla
yanaşı, bir çox sosial problemlər öz həllini tapıb, əhalinin sosial
müdafiəsinin gücləndirilməsi və rifahının daha da yüksəldilməsi
istiqamətində mütərəqqi addımlar atılıb.
Dövlət başçısının qarşıya qoyduğu məqsədlərdən biri də
vətəndaşların mənzil-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılmasıdır. Ölkə
əhalisinin sayının artması vətəndaşlarımızın mənzilə tələbatının
təmin olunması məsələsini daha da aktuallaşdırır. Xüsusilə də
aztəminatlı vətəndaşların, gənc ailələrin mənzil probleminin həlli
Prezident İlham Əliyev tərəfindən prioritet vəzifə kimi müəyyən
edilib.
İmzalanmış Fərman ölkədə aztəminatlı ailələrin güzəştli şərtlərlə
mənzillərlə təmin edilməsi məsələsinə cənab Prezident tərəfindən
ayrılan xüsusi diqqətin, habelə Azərbaycan Respublikası
vətəndaşının maraqlarının təmin olunması məqsədilə sosial sahədə
həyata keçirilən dövlət siyasətinin reallaşdırılması çərçivəsində
aparılan islahatların davamlılığı ilə bağlı qətiyyətin
göstəricisidir.
Fərmanla təsdiq olunmuş Qayda vətəndaşların güzəştli şərtlərlə
mənzilə sahib olmasını təmin etməklə yanaşı, bu sistemin tam şəffaf
şəkildə fəaliyyət göstərməsinə şərait yaradacaq.
Prezidentin tapşırıqları əsasında “Elektron hökumət” portalında
yaradılacaq “Güzəştli mənzil” sistemi mənzilləri güzəştlə əldə
etmək hüququ olan vətəndaşların vaxt itirmədən elektron qaydada
qeydiyyatının aparılmasına və bu prosesdə insan faktorunun minimuma
endirilməsinə imkan verəcək.
-Yeni Qaydanın əsas mahiyyəti nədən ibarətdir? ”Güzəştli
mənzil” sistemi nə zaman istifadəyə veriləcək?
-Prezident İlham Əliyevin müvafiq Fərmanı ilə mənzilləri güzəştlə
əldə etmək hüququ olan şəxslər, habelə “Güzəştli mənzil” elektron
sistemi vasitəsilə mənzillərin əldə olunması şərtləri və mexanizmi
müəyyənləşdirilib. Qaydaya əsasən, “Elektron hökumət” portalında
“Güzəştli Mənzil” sistemi yaradılacaq və vətəndaşlara Mənzil
İnşaatı Dövlət Agentliyinə ayrılmış torpaq sahələrində inşa
olunacaq yaşayış binalarında mənzilləri güzəştli şərtlərlə əldə
etmək imkanı təqdim olunacaq. Sistem 2017-ci il mayın 1-dən
etibarən istifadəyə veriləcək.
“Güzəştli mənzil” sistemi agentliyin tabeliyində fəaliyyət göstərən
“MİDA” MMC-nin sərəncamında olan mənzilləri əldə etmək istəyən
Azərbaycan Respublikası vətəndaşının elektron müraciətinin real
vaxt rejimində vahid və ictimaiyyət üçün açıq olan qeydiyyatının
aparılmasını təmin edəcək.
-İlk dəfə Azərbaycanda tətbiq olunacaq “Güzəştli mənzil”
sisteminin əsas üstünlükləri nədən ibarətdir? Mənzilləri kim əldə
edə biləcək və proses necə həyata keçiriləcək?
-Güzəştli şərtlərin əsas mahiyyəti ondan ibarətdir ki, satılacaq
mənzillərin qiyməti həmin ərazidəki orta bazar qiymətindən aşağı
olacaq. Eyni zamanda, vətəndaşlar mənzilin dəyərini “Azərbaycan
İpoteka Fondu” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin güzəştli ipoteka krediti
vasitəsilə də 3 ildən 30 ilədək müddət ərzində aylıq ödəmək imkanı
əldə edəcəklər. Qeyd edim ki, mənzillər tam təmirli və mətbəx
mebeli ilə təchiz olunmuş vəziyyətdə təhvil veriləcək.
Qaydaya əsasən mənzilləri güzəştlə əldə etmək hüququ Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 2016-cı il 22 iyun tarixli Fərmanı ilə
təsdiq edilmiş “Azərbaycan İpoteka Fondu” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin
vəsaiti hesabına ipoteka kreditinin, o cümlədən güzəştli ipoteka
kreditinin verilməsi Qaydası”nın 3.2-ci bəndində nəzərdə tutulmuş
şəxslərə məxsusdur.
Həmin bəndə uyğun olaraq aşağıdakı şəxslər güzəştli ipoteka
kreditindən istifadə etmək hüququna malikdirlər.
gənc ailənin üzvü olan aşağıdakı şəxslər:
-şəhid ailəsinin üzvü (əri/arvadı, övladları);
-Milli Qəhrəman (özü, əri/arvadı, övladları);
-məcburi köçkün və ya ona bərabər tutulan şəxs;
-ən azı 3 il dövlət qulluğunda qulluq edən, o cümlədən dövlət
qulluğunun xüsusi növündə xidmət keçən şəxs;
-ən azı 5 il dövlət ümumtəhsil məktəbində müəllim işləyən şəxs;
-fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi olan şəxs;
-idman sahəsində xüsusi xidmətləri olan şəxs (fəxri bədən tərbiyəsi
və idman xadimi, ölkə miqyaslı yarışların qalibi (I yer),
beynəlxalq miqyaslı yarışların mükafatçısı (I, II və ya III
yer);
Bununla yanaşı ailə vəziyyətindən asılı olmayaraq, aşağıdakı
şəxslər də güzəştli ipoteka kreditindən istifadə etmək hüququna
malikdirlər:
-elmlər doktoru elmi dərəcəsi olan şəxs;
-ən azı 15 il dövlət qulluğunda qulluq edən şəxs;
-ən azı 3 il hərbi xidmətdə olan (müddətli həqiqi hərbi xidmətdə
olan hərbi qulluqçulardan başqa), həmçinin ehtiyata və istefaya
buraxılmış Azərbaycan Respublikasının hərbi qulluqçuları (“Hərbi
vəzifə və hərbi xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun
41.0.6-cı, 41.0.7-ci, 41.0.8-ci, 41.0.10-cu, 42.0.3-cü, 42.0.4-cü
və 42.0.5-ci maddələrində nəzərdə tutulan hallarda ehtiyata və ya
istefaya buraxılmış hərbi qulluqçular istisna olmaqla);
-ən azı 3 il daxili işlər orqanlarında xidmət keçən xüsusi rütbəsi
olan şəxs.
Bu kateqoriyalara aid olunan şəxslər sosial ipotekadan yararlanmaq
hüququna malik idilər. Artıq bununla yanaşı, təsdiq olunmuş yeni
Qaydaya əsasən, həmin şəxslər sosial mənzillərin orta bazar
qiymətindən aşağı qiymətə əldə edilməsi hüququna da sahib
olurlar.
Qeyd olunan şəxslər “Güzəştli mənzil” sistemi vasitəsilə müraciət
edib qeydiyyatdan keçdikdən sonra mənzil seçimini həyata keçirə
biləcəklər. “Güzəştli mənzil” elektron sistemi iki pilləli olacaq.
İlk növbədə müraciət edən vətəndaşın təqdim edəcəyi məlumatlar
əsasında təsdiq olunmuş kateqoriyaya aid olub-olmadığı
yoxlanılacaq. Müraciətə 5 iş günü ərzində baxılacaq və qeydiyyat
haqqında qərar qəbul olunacaq.
Növbəti mərhələdə, satışa çıxarılan mənzillər haqqında elan dərc
olunduqdan sonra sosial mənzil almaq hüququ olan və qeydiyyatdan
keçmiş şəxs elektron sistem vasitəsilə mənzili ünvan əsasında otaq
sayı və mərtəbə göstərilməklə seçərək əldə edə biləcək. Onu da
vurğulayım ki, Qaydaya əsasən yalnız layihə üzrə tikinti işlərini
30 və daha çox faizi yerinə yetirilmiş binaların mənzillərinin
satışa çıxarılması barədə elan verilə bilər. Elan satışın
başlanmasına ən azı 30 gün qalmış veriləcək.
-Agentliyin ilk layihəsinin icrası ilə bağlı işlər hansı
mərhələdədir?
-Artıq ictimaiyyətə məlumat verdiyimiz kimi, agentliyin ilk
layihəsi olan Yasamal Yaşayış Kompleksi Bakı şəhərinin Yasamal
rayonunda, xarici dairəvi avtomobil yolunun kənarında ayrılmış və
sahəsi 11,6 hektar təşkil edən ərazidə həyata keçirilir. Yasamal
Yaşayış Kompleksinin ərazisinin seçilməsi zamanı insanların rahat
yaşayışı üçün zəruri olan bütün amillər nəzərə alınıb. Ərazi
şəhərin ekoloji cəhətdən təmiz və əlverişli hissəsində
yerləşir.
Ötən müddət ərzində Yasamal Yaşayış Kompleksinin yerləşəcəyi ərazi
üçün şəhərsalma əsaslandırılması sənədi hazırlanaraq təsdiq olunub,
habelə tikintinin layihə-smeta sənədləri tərtib edilib. Hazırkı
mərhələdə tikinti layihəsi müvafiq ekspertiza rəyinin alınması
məqsədilə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Tikintidə Təhlükəsizliyə
Nəzarət Dövlət Agentliyinin Dövlət Baş Ekspertiza İdarəsinə təqdim
edilib. Eyni zamanda, əraziyə yeni avtomobil yolunun çəkilməsi və
mövcud mühəndis-kommunikasiya xətlərinin köçürülməsi işləri həyata
keçirilir.
-Vətəndaşları maraqlandıran əsas məsələlərdən biri də
mənzillərin keyfiyyəti ilə bağlıdır. Tikiləcək binaların
keyfiyyətinə nəzarət və tikinti şirkətləri ilə əməkdaşlıq necə
təşkil ediləcək?
-Qeyd etməliyəm ki, ölkə rəhbərliyi tərəfindən qarşımıza qoyulan
əsas məqsədlərdən biri də həm binaların, həm də təmirin
keyfiyyətinin yüksək səviyyədə olması ilə bağlıdır. Tam əminliklə
qeyd etmək istəyirəm ki, həm görülən işin, həm də istifadə olunan
tikinti materiallarının keyfiyyətinə ciddi nəzarət ediləcək.
Agentlikdə və onun tabeliyində fəaliyyət göstərən “MİDA” MMC-də
çalışan şəhərsalma üzrə mütəxəssislər, memarlar və tikintiyə
nəzarəti həyata keçirən müvafiq bölmələrin əməkdaşları bu layihənin
yüksək səviyyədə həyata keçirilməsini təmin edəcəklər. Ciddi
nəzarət, eyni zamanda, tikintini həyata keçirən sahibkarlara
işlərini tələb olunan keyfiyyət standartlarına uyğun təşkilinə
xidmət edəcək.
Xüsusi vurğulanmasını zəruri hesab etdiyim daha bir amil yerli
tikinti materiallarından istifadə məsələsidir. Son illər ərzində
Azərbaycanda tikinti sənayesi sürətlə inkişaf edib. Həm dövlət, həm
də yerli və xarici özəl investisiyalar hesabına ölkədə həyata
keçirilən tikinti işləri bunun bariz nümunəsidir. Agentliyin
sözügedən və növbəti tikinti layihələrinin reallaşdırılmasını da
əhatə edəcək fəaliyyəti vətəndaşların mənzil-məişət şəraitinin
yaxşılaşdırılması ilə yanaşı, həmçinin, inşaat sektorunun
inkişafına da müsbət təsir göstərəcək. Sosial mənzillərin tikintisi
yeni iş yerlərinin yaradılmasına, habelə inşaat sektorunun və
tikinti materialları sənayesinin investisiya baxımından daha da
cəlbedici olmasına töhfə verəcək.
-Bəs güzəştli şərtlərlə mənzilə sahib olan vətəndaşlar üçün
hər hansı məhdudiyyətlər nəzərdə tutulurmu?
-Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq Fərmanı ilə təsdiq
edilmiş “MİDA” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin sərəncamında olan
mənzilləri vətəndaşların güzəştlə əldə etməsi Qaydası”na əsasən
mənzillər əldə olunduqda vətəndaşla müvafiq müqavilə imzalandığı
gündən onun tam mülkiyyətinə veriləcək. Bununla belə, müvafiq
müqavilədə mənzilin 3 il müddətində özgəninkiləşdirilməsinə, habelə
icarəyə və kirayə verilməsinə məhdudiyyət nəzərdə tutulacaq. “MİDA”
MMC-nin sərəncamında olan mənzillərin güzəştlə satılması dövlətin
vahid sosial siyasətinin həyata keçirilməsi istiqamətində atılan
addımlardan biridir və imtiyaz olaraq insanlara sosial dəstək
göstərilməsi məqsədini daşıyır. Sirr deyil ki, güzəştli şərtlərlə
orta bazar qiymətindən aşağı qiymətə əldə olunmuş mənzillər dərhal
satışa çıxarılacağı təqdirdə əmlak bazarına mənfi təsir edər,
həmçinin sui-istifadə hallarının baş verməsinə səbəb ola bilər.
Qeyd olunan məhdudiyyət bunun qarşısını almaq məqsədi daşıyır.
Güzəştli mənzil sahibləri əldə etdikləri əmlakı satmaq və ya
icarəyə vermək hüququnu yalnız müəyyən olunmuş müddət bitdikdən
sonra əldə edəcəklər.
-Samir müəllim, ətraflı müsahibəyə görə təşəkkür
edirik.
- Mən də AZƏRTAC-a Agentliyimizin fəaliyyətini daim diqqət
mərkəzində saxladığına görə təşəkkürümü bildirirəm. Oxuyucularımızı
isə əmin etmək istəyirəm ki, dövlətimizin başçısının tapşırıqlarını
rəhbər tutaraq, sosial mənzillərin tikintisi layihəsini və
“Güzəştli mənzil” sisteminin yaradılmasını ən yüksək səviyyədə
təşkil etmək üçün öz səylərimizi əsirgəməyəcəyik.