Dünyada miqrant probleminin yaranması Qərb ölkələrində
vətəndaşlıq almaq prosedurunu da çətinləşdirib. Lakin başqa ölkədə
“xəzinə axtaranlar” buna da çarə tapmaq üçün müxtəlif yollara baş
vururlar. Bunlardan biri də getmək istədiyin ölkədə uşaq dünyaya
gətirməkdir. Bu, yeni dünyaya gələn uşağın valideynlərinə avtomatik
vətəndaşlıq qazandırır, ən pis halda yerli hökumət onlar üçün
yaşamaq hüququnu tanıyırlar. Misal üçün, Amerika vətəndaşını doğmaq
hansı anaya qismət olursa, o, gələcəyini təmin etmiş hesab olunur.
Bu, həm də insanların yaşadığı ölkədən, aztəminatlı həyatından
qaçış formasıdır.
Publika.az xəbər verir ki, artıq doğum işinə
birbaşa şirkətlər baxır. Tez-tez Amerikaya uşaq doğmağa çağıran
reklamlar ortaya çıxır.
“Miami Born” şirkətinin rəhbəri Mariana Bubnova həkim-ginekoloqdur.
O, Rusiyada oxuyub, daha sonra Amerikaya köçüb. O, “Miami Born”
adlı şirkət yaratmaq qərarına gəlir. Bu şirkət təkcə hamilələrə
yox, bu və ya digər səbəb görə Amerikada tibbi xidmətlərdən
istifadə etmək istəyən digər pasiyentlərə də yönəlib.
Bu reklamların MDB-də məşhurluğunun səbəbi daha asan viza
almaqdır. Lakin Bubnova səbəbin təkcə vətəndaşlıq almaq olmadığını,
yaxşı tibbi xidmətlərin də önəm daşıdığını deyir.
Amerikada doğuş təklifləri irəli sürən şirkətlərin əksəriyyəti
Florida ştatının Mayami şəhərində yerləşir. Əsas səbəb iqlim və
dənizdir.
Bununla yanaşı, ABŞ-da doğuş üçün pulsuz internet resurs da
yaradılıb (deliveryinusa.com). Bu saytda doğuş üçün vasitələr
təklif olunur.
Saytın nümayəndəsi Mila Denis deyir ki, onlar vasitələrin
tapılmasından qazanc götürmürlər. Lakin saytda amerikalı həkimlərin
profilləri, həmçinin, Mayamidə kirayə avtomobil verən şirkətlərin
bannerləri, şəhərdə mənzil almağa yardım edən şirkətlərin elanları
da yerləşdirilib.
“Sunflowe Family” şirkətinin qurucusu Anna isə hər şeyin
“həkimliyi oxuyurdu, Amerikaya köçdü və öz işini qurdu” kimi
stratdart olmadığını deyir.
O danışır: “Mən Ukraynadan gəldim. Məqsədim Amerikada doğuş
etmək idi, çünki tibbin üstünlükləri var. Məlum idi ki, Amerika
vətəndaşlığını ala bilərik və bu belə də oldu. Mənim post-sovet
məkanında dostlarım kifayət qədərdir. Onlar mənim təcrübəmi
eşidəndən sonra mənə müraciət edərək, kömək istədilər. Əvvəlcə bunu
bizim dostlarımız istəyirdi, daha sonra dostlarımın dostları da
müraciət etdilər. Beləliklə, insanlar bizə üz tutdular. Biz xidmət
göstərməyə başladıq və biznes öz-özünə yarandı. Hətta gələnlərin
ingilis dili bilməsi də vacib deyil. Bura Fransa, yaxud Böyük
Britaniya deyil. Hansı ki, orada mütləq qaydalar var, onlardan biri
də dili bilməkdir. Bura Amerikadır və insanlar pozitivdir. Mən
müşahidələr aparmışam ki, dili ümumiyyətlə bilməyən insanlar bura
gəlirlər və heç bir diskomfort hiss etmirlər. Bütün klinikalarda
tərcüməçilər var. Mən Floridadan, Mayamidən danışıram, burada hər
şey mükəmməldir. Lakin deyə bilmərəm ki, ölkənin başqa ərazilərində
də belədir”.
Anna danışır ki, pasiyentlər üçün həmişə əsas olan Amerika
vətəndaşlığını almaq olmur.
“Rusiyadan olan bir müştərim deyir ki, onların övladları
doğulandan iki həftə sonra öldü. Onlar Rusiya tibbinin zəif
olduğunu düşünərək ikinci dəfə orada doğmağa risk etmirlər. Bir də
yeni doğulan uşaq dərhal Amerika vətəndaşlığını almır, sadəcə
olaraq, ona Amerika vətəndaşı olmaq hüququ verilir. Həmin uşaq 21
yaşına çatanda özü nə etmək istədiyini seçir”.
Doğuş xərcləri isə heç də ucuz deyil. Misal üçün, “AmeriMama”
firmasının “facebook” səhifəsində Nyu-Cersidə “Medawlands”
klinikasında doğmaq üçün 8500-dən 27500 dollara qədər tələb olunur.
Təbii ki, qiymətlər xidmətlərə görə dəyişir. Lakin bu qiymətlərə
uşaq üçün vizalar, pasport və vətəndaşlıq sənədinin
rəsmiləşdirilməsi də daxildir. Belə görünür ki, Amerika
klinikası “Amerika vətəndaşlığı”nı satmaqla məşğuldur.
Donald Trampın prezident seçilməsindən sonra “doğuş turizmi”nin
öləcəyi hesab olunur. Yeni prezident ABŞ Konstitusiyasına
dəyişikliyə ehtiyac olduğunu düşünür. Xüsusilə 14-cü maddəyə
düzəliş edilməsini istəyir. Bu maddədə deyilir: “Birləşmiş
Ştatlarda doğulmuş və yaşayan bütün şəxslər ABŞ vətəndaşıdır”.
Vətəndaş
müharibəsindən sonra qaradərili qulların vətəndaşlığını təmin etmək
üçün yeni dəyişiklik edildi və qeyd olundu ki, Yer kürəsinin
istənilən yerində doğulmuş şəxslər ABŞ vətəndaşı ola bilər. Trampın
fikrincə, bu düzəliş qeyri-leqal miqrantlara uşaq doğaraq,
vətəndaşlıq qazanmaq imkanını yaradır.
Konstitusiyanı dəyişdirmək çətindir, lakin Trampın bunu
bacaracaqsa, yeni doğulmuş uşaqların heç olmasa valideynlərindən
birinin ABŞ vətəndaşı olması tələb olunacaq. Bu, “doğuş turizmi”
üçün yaxşı gələcək vəd etmir.
“Sunflower Family” şirkətinin qurucusu Annanın fikrincə, belə
olacaqsa, o zaman bazarın tənəzzülü qaçılmazdır.
“Utour” şirkətinin nümayəndəsi Solt Leyk belə düzəlişin ediləcəyinə
inanmır. Lakin bu baş verərsə belə o, bazarı tərk etməyəcək. Çünki
onlar insanlara yalnız uşaq üçün yox, həm də tibbi xidmət
göstərirlər.
Mariana Bubnov da təxminən belə düşünür. O, əmindir ki, Amerikada
doğuş xidmətinə həmişə təlabat olacaq.
“Doğuş” şirkətlərinin bütün nümayəndələri iddia edirlər ki,
narazılıq təkcə qeyri-leqal miqrantların vətəndaşlıq almasına görə
deyil. Yeni doğulan uşaqlar Amerikanın sosial, təhsil və tibbi
proqramlarına da giriş əldə edirlər. Bu isə vergi verənlərin pulu
hesabınadır. Bu kimi amillər “doğuş turizmi”ndə sərtləşdirmələri
qaçılmaz edir.
Asif