4 iyl 2023 03:49
Xəbər verdiyimiz kimi, bu gün Azərbaycanda 5,7 bal gücündə zəlzələ baş verib. Yeraltı təkanların episentri Xaçmaz rayonundan 46 kilometr şimal-şərqdə, ocağı isə 35 kilometr dərinlikdə yerləşib. Zəlzələ o cümlədən, Bakı və Abşeron yarımadasında, eləcə də şimal bölgəsində hiss olunub.
Metbuat.az zəlzələ zamanı davranış qaydalarını təqdim edir:
Zəlzələ - qəflətən baş verən, bir neçə saniyə davam edən yer titrəməsi nəticəsində böyük dağıntılara və insan tələfatına səbəb ola bilən fövqəladə hadisədir.
Zəlzələyə necə hazır olmalı:
- zəlzələ barədə ailənizdə söhbətlər aparın, təhlükəsizlik məşqləri keçirin;
- birlikdə evdə təhlükəsiz yer təyin edin (yükdaşıyan divar və beton sütun);
- kitab rəflərini, çilçıraq və dolabları divara, tavana və yaxud döşəməyə möhkəm bərkidin;
- zəhərli kimyəvi və tezalışan mayeləri təcrid edilmiş təhlükəsiz yerdə saxlayın;
- yumşaq mebeli (divan-kreslo) və çarpayını pəncərə önündə yerləşdirməyin və ya pərdənin qalın materialdan olmasını təmin edin;
- içində müəyyən qədər ərzaq və su, tibb çantası, vacib sənədlər, pul, fənər və isti paltar olan ehtiyat çantasını həmişə əl altında saxlayın;
- bütün ailə üzvləri qaz, su və elektrik enerjisinin haradan, necə bağlanıb-söndürüldüyünü bilməlidir;
- evin dəhliz və çıxış yerlərini artıq əşyalardan təmiz saxlayın.
Zəlzələ zamanı nə etməli:
- ilk təkanı hiss etdikdə binanı təhlükəsiz tərk etmək üçün cəmi 10-15 saniyə vaxtınız olduğunu bilin;
- evdən çıxarkən ehtiyat çantası və mobil telefonunuzu götürün;
- qaz, su və elektrik enerjisini ümumi şəbəkədən söndürün;
- binanı tərk edib açıq və təhlükəsiz yerdə dayanın;
- əgər binanı 10-15 saniyə ərzində tərk etmək mümkün deyilsə, evdə qalın;
- liftdən istifadə etməyin;
- təşvişə düşüb yüksək mərtəbədən tullanmayın;
- evdə təyin etdiyiniz təhlükəsiz yerə (yükdaşıyan divar və beton sütun) keçin;
-
- diz üstə çökün və ya böyrü üstə uzanıb ayaqlarınızı bükün və əllərinizlə başın arxa hissəsini qucaqlayaraq qorunun;
-
Zəlzələ sizi küçədə haqlayıbsa:
- bina, elektrik dirək və xətləri, sıldırımlı yerlər, körpülərdən uzaq durun, dərhal açıq sahəyə çıxın;
- əgər avtomobillə açıq sahədə hərəkət edirsinizsə, onu dayandıraraq pəncərələri bağlayıb, içində təkanların bitməsini gözləyin;
- əgər avtomobillə binaların yaxınlığında hərəkət edirsinizsə, dərhal onu tərk edib, açıq sahəyə çıxın.
Zəlzələdən sonra nə etməli:
Zəlzələ sizi bina xaricində haqlayıbsa və dağıntı baş veribsə:
- mümkündürsə, zərərçəkmişlərə kömək edin, onlara ilkin yardım göstərin;
- dağıntı olan yerlərə yaxınlaşmayın (yaşadığınız bina olsa belə);
- yaşadığınız binaya daxil olmaq üçün əvvəl şəraiti dəqiq qiymətləndirib sonra qərar verin;
- zədələnmiş binada qaz sızması ola bildiyindən açıq alışdırıcıdan (kibrit, alışqan) istifadə etməyin.
Zəlzələ siz evdə olarkən baş veribsə və dağıntı yoxdursa:
- zəlzələ sizi gecə vaxtı haqlayıbsa, kibrit və ya alışqandan deyil, fənərdən istifadə edin;
- qaz, su və elektrik enerjisini ümumi şəbəkədən söndürərək binanı tərk edin;
- kiçik yanğın ocağı varsa, onu öz qüvvənizlə söndürməyə çalışın;
- yanğını müstəqil söndürmək mümkün deyilsə, uşaq, yaralı və əlillərə kömək etməklə təhlükəsiz bir yerə çıxın;
- zəlzələ barədə ən son məlumatları izləyib göstərişlərə əməl edin;
Zəlzələ nəticəsində dağıntı altında qalmısınızsa:
- təşvişə düşməyin, ehtiyac varsa, özünüzə ilkin yardım göstərməyə çalışın;
- əgər özünüzü və ətrafdakıları dağıntı altından çıxarmağa gücünüz çatırsa, bunun üçün ən az qüvvə tələb edən üsulu seçin;
- qüvvə və bacarığınıza tam əmin deyilsinizsə, xilasediciləri gözləyin;
- maşın və texnikanın səsi kəsilibsə, demək, xilasedicilər “sükut anı” elan edib. Bu sükutdan istifadə edib qışqıraraq, ətrafdakı əşyaları ehmalca döyəclə
- yərək və ya mobil telefonla yerinizi bildirməyə çalışın.