22 Oktyabr 2024 22:35
Alimlər dəniz suyunu parçalayaraq hidrogen yanacağına çevirmək üçün elektrotlardan istifadə etməyin yeni yolunu tapıblar. Normalda bu prosesdə zəhərli xlor qazı da yan məhsul olaraq meydana çıxır. Lakin yeni üsuldan istifadə edən tədqiqatçılar saf suya ehtiyac olmadan elektroliz vasitəsilə təmiz yanacaq istehsal etməyi bacarıblar.
Metbuat.az xəbər verir ki, layihə Kaliforniyada yerləşən "Equatic" adlı startapa məxsusdur. Startap layihənin xərclərini ödəmək üçün istehsal edilən hidrogeni satmağı planlaşdırır.
"Equatic"in bu prosesi necə inkişaf etdirdiyini anlamaq üçün əvvəlcə adi sistemlərin necə işlədiyinə baxmaq lazımdır. Su elektrik vasitəsilə molekullara ayrılan və elektrot yığınlarına əsaslanan bir cihaz olan elektrolizator vasitəsilə hidrogen yanacağına çevrilir. Lakin mövcud elektrolizatorlar dəniz suyundan ayrılan aşındırıcı minerallar və həll edilmiş duzlar səbəbindən hidrogen yanacağı istehsalında problemlə qarşılaşır. Bu maddələr adətən cihazların işləməsini dayandırır, iç hissələrə yapışır və paslanmaya səbəb olur. Həmçinin, dəniz suyundakı duzu ayırmaq üçün istifadə edilən elektrik yükləri zəhərli xlor qazını əmələ gətirir ki, bu da cihazı aşındırır.
"Equatic"in təsisçilərindən Xin Chen və onun həmkarları bu problemi həll etmək üçün su molekullarını duzdan ayırmadan oksigendən seçici şəkildə ayıra bilən anod hazırlayıblar. Bu anod suyu xloru bloklayan təbəqədən keçirir və nəticədə cihazın dəniz suyunu problemsiz şəkildə hidrogen yanacağına çevirməsinə imkan yaradır.
Tədqiqatçıların sözlərinə görə, yeni cihazın ən diqqətçəkən xüsusiyyətlərindən biri anodun ən azı üç il ərzində yeni örtüyə ehtiyac olmadan işləyə bilməsidir.
Duzlu suyun ayrılması sahəsindəki son yeniliklə yanaşı, duzlu suyun içməli suya çevirməyin səmərəli yollarını da araşdırılır. Okeanların planetimizin ən bol su mənbəyi olması duzlu suyun səmərəli və effektiv istifadəsini olduqca əhəmiyyətli edir.