Quran ayələrinə və hədislərə istinad edərək deyə bilərik ki, insanın adı taleyinə təsir qoya bilməz. Hədislərimiz bizə tövsiyə edir ki, övladlarımıza gözəl adlar qoyaq və pis adlardan çəkinək. Ona görə deyildir ki, həmin ad körpənin taleyini dəyişdirə bilər, ona görədir ki, insanın adı onun şəxsiyyətinin formalaşmasına təsir edir.
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: "Övladın valideyn üzərindəki haqqı odur ki, onun üçün yaxşı ad seçsin və onu ədəbli tərbiyə etsin".
Milli.Az deyerler.org-a istinadən bildirir ki, İmam Rza (ə) buyurur: "Atanın övladına etdiyi ilk yaxşılıq odur ki, onun üçün yaxşı və gözəl ad seçər".
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: "Övladlarınıza yaxşı adlar qoyun, həqiqətən siz Qiyamət günü həmin adla çağırılacaqsınız". (Askdin saytı)
İnsanın taleyi əməli ilə müəyyən olar və adına heç bir dəxli olmaz. Quran buyurur: "Həqiqətən Allah heç bir dəstə üçün (mövcud) olanı (nemət və firavanlığı, yaxud bəla və çətinliyi) onlar özlərində olanı (iman və küfrü, yaxud itaət və fasiqliyi) dəyişdirməyincə, dəyişdirmir". ("Rəd" 11).
"Həqiqətən, Rəbbiniz tərəfindən sizə düşündürən (Qur'an və vəhy) gəlmişdir. Beləliklə, kim görsə - öz xeyrinədir və kim kor olsa - öz ziyanınadır". ("Ənam" 104).
İnsan özü elə əməllər yerinə yetirə bilər ki, həmin əməllər taleyinin dəyişməyinə səbəb olar. Günah elə bir əməldir ki, insanın taleyini dəyişdirə bilir. Günah elə bir virusdur ki, ruha daxil olaraq onu xəstləndirər və qaraldar. Ürəyin daşlaşmasına və qaralmasına, nurunun aradan getməsinə səbəb olar. Bəzən bir zərrəsi böyük bir məntəqəni atəşə verər, bəzən bir zərrəsi Yusifin (ə) quyuya düşməsinə səbəb olar, bəzən bir zərrəsi haram tikə yeməyə gətirər, insanı hakimiyyətə tamahlandırar, İmam Hüseyni (ə) qətlə etməyə bais olar.
Quran insanların taleyini dəyişdirməkləri barəsində belə buyurur: "(Müşriklər üçün olan) bu (əzablar), ona görədir ki: Allah (Öz ənənəvi qanunlarına əsasən) bir qövmə verdiyi neməti onlar özlərində olanı (saleh halları) dəyişməyincə, dəyişdirmir (onlardan almır). (Məkkə əhalisinin rifah halı İslamdan sonra pisliyə və çətinliyə doğru dəyişdi, çünki onlar öz adi hallarını Peyğəmbərlə mübarizə və inad etmək istiqamətində dəyişdirdilər.) Şübhəsiz, Allah eşidən və biləndir".("Ənfal" 53).
Beləliklə deyə bilərik ki, insanın adının onun taleyinə birbaşa təsiri olmaz, amma şəxsiyyətinin formalaşmasına təsiri olar. O zaman ki, bir körpəyə Hüseyn adını qoyuruq, onunla Seyyidi-şühəda arasında rabitə yaratmaq istəyirik. İstəyirik ki, bizim bu körpəmiz İmam Hüseyni (ə) sevsin və onun davamçılarından, dostlarından olsun. Necə ki, İmam Hüseyn (ə) ata və anasına olan sonsuz sevgisinə görə bütün oğlan övladlarının adını Əli və qız övladlarının adını Fatimə qoymuşdu.
O zaman ki, övladlarımıza belə dahi insanların adını qoyuruq, ad sahibi özünü daha vüqarlı hiss edir və çalışır ki, həmin insana yaxınlaşsın və onun rənginə boyansın. Bu hiss günü-gündən daha da çoxalar, rəftar və əməllərinə təsir qoyar.
Bir nəfər İmam Sadiqin (ə) yanına gəlir və deyir: "Canım sənə fəda olsun, biz sizin və atalarınızın adlarını övladlarımıza qoyuruq. Bu əməl bizim üçün faydalıdırmı?". İmam (ə) buyurur: "Bəli, Allaha and olsun ki, din - biz Əhli-Beyti (ə) sevməkdən qeyrisi deyildir".
Milli.Az
