Ankara və Moskvanın Qarabağ razılaşması, Əsədə sui-qəsd... – GÜNÜN SİYASİ XÜLASƏSİ

Ermənistanın “1in.am” saytı isə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı hazırlıq prosesinin getdiyini yazıb.Sayt yazır ki, Ermənistan ictimaiyyəti ərazilərin qaytarılmasına hazırlanır.

Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova Türkiyənin Dağlıq Qarabağ münaqişəsində konstruktiv rolunu yenidən vurğuladı.

“Lragir” saytı Ermənistanın “aprel müharibəsi”nin şokundan hələ də ayılmayıb. Qeyd edilir ki, hazırda erməni ictimaiyyəti “aprel müharibəsi”ndə ölənlərin ailələrinə və yaralananlara maddi yardımın verilməməsini müzakirə edir.

“Apreldə baş verən silahlı toqquşma sözün əsil mənasında şok effekti yaratdı. Lakin ölkə hələ də bu şokdan ayılmayıb. Eyni zamanda, “dördgünlük müharibə”də ölən və ağır yaralananların ailələrinə sosial təminatın verilməməsi, yaxud bunun çox az miqdarda olması da ayrıca şok effekti yaradır. Bu sahədə problemin olduğu danılmaz faktdır”.

“Aprel müharibəsi”ndə Azərbaycanı örnək göstərən sayt qeyd edir ki, əgər Ermənistanda həmin döyüşdə ölən və yaralanların ailələrinə, yetkinlik yaşına çatmayan övladlarına diqqət göstərilməsə, növbəti müharibədə heç bir hərbçi döyüşmək istəməyəcək: “Bu reallıqdır. Reallıq odur ki, dövlətdən diqqət görməyən döyüşçülər Qarabağdan imtina edirlər. Əgər özlərindən sonra övladlarına baxan olmayacaqsa, onlara müharibə lazım deyil. Bu reallığı dəyişmək üçün doğru addımlar atmaq lazımdır”.

İŞİD paytaxta yaxınlaşdı: 6 saat ərzində...

Dünyanın diqqətinin Mosul əməliyyatına (bu gün 8-ci gündür – red.) yönəldiyi bir vaxtda İŞİD terror təşkilatı strateji məntəqəni ələ keçirib. Təşkilatı İraqın Anbar vilayətinə bağlı Rutbah şəhərində nəzarəti tamamilə təmin edib. İŞİD Kərkükdən sonra Anbardakı “yatan qruplar”ını hərəkətə keçirib. Terror təşkilatı şəhərdə əsir götürdüyü “Haşdı Şabii” milislərini də gülləyib.

Dünən isə strateji əhəmiyyətə malik Başika qəsəbəsi peşmərgə güclərinin (Şimali İraq regional kürd rəhbərliyinin silahlı qüvvələri –red.) əlinə keçib. Peşmərgənin istəyi ilə Türkiyə Silahlı Qüvvələri Başikada İŞİD-in mövqelərini vurub. Mosul əməliyyatında İŞİD lideri Əbubəkr Bağdadinin köməkçisi öldürülüb.

İŞİD terror təşkilatı təşkilatın tərəfində döyüşməkdən imtina edən Mosul şəhərinin 200 mülki sakinini öldürüb.İraq parlamentinin Ninovadan seçilmiş millət vəkili İntisar əl-Cuburinin sözlərinə görə, qətllər Mosulun bir neçə rayonunda törədilib, öldürülən şəxslərin cənazəsi ailələrinə verilməyib.

İki gün öncə isə CNN telekanalı terrorçuların Mosulda 284 nəfəri güllələdiyini xəbər vermişdi.

Türkiyənin Baş naziri Binəli Yıldırım peşmərgə qüvvələrinin təklifi ilə Mosul əməliyyatına qoşulduqlarını açıqlansa da Mosulun İŞİD işğalından azad edilməsi üçün yaradılmış Birləşmiş Ordu Komandanlığı Türkiyənin bu əməliyyata qoşulması ilə bağlı xəbərləri təkzib edib.

Tanınmış türk yazarı İbrahim Qaragül son köşəsində xəbərdarlıq edib ki, Türkiyə Mosulu tutmasa, yeni savaş başlayacaq.

Onun sözlərinə görə, Mosul-Hələb xəttinin şimalı Türkiyə üçün yeni müdafiə xəttidir.

“Nə olursa-olsun, Türkiyə bu xətdə olmalıdır. Həmin bölgədə güc mərkəzi Türkiyə olmalıdır. Məsələ budur: Mosul və Hələb, yəni iki ölkənin şimalı artıq İraq və Suriyanın nəzarətində olmayacaq. Türkiyəni savaşdan uzaqlaşdırmaq üçün PKK-PYD və İŞİD-lə birlikdə oyun qurublar. Bu oyunda Türkiyə hədəfə alınıb və bir müddət sonra bizə müharibə də elan edə bilərlər. Bu bölgə mütləq şəkildə Türkiyənin nəzarətinə keçməlidir”, - İbrahim Karagül bildirib.

“Nüvə silahını bərpa etməliyik” – Radikallardan ÇAĞIRIŞ

Ukraynada nüvə gücünün bərpası ilə bağlı növbəti çağırış Ukraynanın Radikal Partiyasının lideri Oleq Lyaşkodan gəlib. O, “Facebook” səhifəsində yazıb ki, Ukrayna nəyin bahasına olursa-olsun nüvə qalxanını bərpa etməlidir.

“Düz 25 il əvvəl Ali Rada Ukraynanın nüvəsiz statusu haqqında bəyanat qəbul etdi. Əminəm ki, bu, dövlət quruluşunun bərpası prosesində bizim ən böyük səhvlərimizdən biri idi”, - Lyaşko qeyd edib.

Onun fikrincə, ölkənin müstəqilliyinin əsas zamini Budapeşt memorandumu deyil, nüvə silahı və güclü ordu olmalıdır: “Boş vədlərə və bizim partnyorlarımızın bəyanatlarına güvənmək özümüzü aldatmaqdır”.

Qeyd edək ki, analoji çağırışlar bundan əvvəl də dəfələrlə səslənib.

“Ukrayna nəyin bahasına olursa-olsun nüvə qalxanını bərpa etməlidir”.

Hələbdə 3 günlük “humanitar pauza” başa çatandan sonra hərbi əməliyyatlar yenidən başlayıb. Suriya ordusu oktyabrın 23-də Hələbin cənubunda hücuma keçib. Birgünlük döyüşlərdən sonra Hələb şəhərinin cənubunda yerləşən Bazza strateji hündürlüyünü ələ keçirilib. Suriya ordusundakı mənbə hücum müvəffəqiyyətlə davam etdiyini və kvartal 1070-də tezliklə daha bir hündürlüyün tam mühasirədə olacağını deyib.

Mənbə bildirib ki, hücumun gedişatında hökumət qoşunları Hekme hündürlüyünü ələ keçirməyi planlaşdırır. Bununla da, kvartal 1070-də olan döyüşçülərin təchizat yolları demək olar ki, kəsiləcək.

“Əgər Hələb itirilərsə...” – Vaşinqtonda Suriya “müharibəsi”

Vaşinqtondakı “müharibə partiyası” Dəməşq rejiminə qarşı sərt addımları atmağa çağırır. Lakin “The Washington Post” nəşrinin yazdığına görə, ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (CİA) Suriya müxalifətinə silah çatdırılması barədə təklifi prezidenti Barak Obama administrasiyasında şübhə ilə qarşılanır.

Sözügedən məsələ dövlət başçısının milli təhlükəsizlik komandası ilə bu yaxınlarda keçirdiyi görüşündə müzakirə edilib. Amma təklif nə rədd, nə də qəbul edilib.

ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (CİA) Suriya müxalifətinə silah çatdırılması barədə təklifi prezidenti Barak Obama administrasiyasında şübhə ilə qarşılanır.

ABŞ Konqresində Beynəlxalq Münasibətlər üzrə Şura tərəfindən təşkil edilmiş qapalı müşavirənin iştirakçısı isə Suriya prezidenti Bəşər Əsədi öldürməklə böhranı nizama salmağı təklif edib.

Bu haqda görüşdə olmuş mənbələrə istinadən “Foreign Policy” nəşri bildirib. Nəşr qeyd edir ki, bu təşəbbüs tədbir iştirakçılarının təəccübünə səbəb olub. Yaxın Şərq üzrə Ağ Evin keçmiş koordinatoru Filipp Qordon bunun qeyri-qanuni və effektsiz olduğunu bildirib.

“Bu qanunsuzdur və heç nəyi dəyişməzdi. Çünki Rusiya və İranın Suriyadakı maraqları əvvəlki kimi qalacaq”, - Qordon bildirib.

Nümayəndələr Palatasındakı mənbə də bildirib ki, hətta əgər hansısa səbəbdən Əsəd öldürülsə, münaqişənin mahiyyətini – Rusiya tərəfindən dəstəklənən rejimin müxalifətə qarşı münasibətini kökündən dəyişməyəcək. Məqalənin müəllfinin fikrincə, çətin ki, ABŞ-ın növbəti prezidenti də Əsədin fiziki məhvi planını bəyənsin.

Müşavirə ötən həftə keçirilib.

Afinadan məxfi sənəd

Kiprdə Türkiyə ordusunun qalması buradakı böhranın həllinə yardım edə bilməz.

Bu sözlər Kipr Xarici İşlər Nazirliyinin məxfi olaraq hazırladığı “Zəmanət sisteminin ləğvi, dostluq və təhlükəsizlik razılaşmasının hazırlanması” sənədində yer alıb. Sənəd Yunanıstan Xarici İşlər naziri Nikos Kotzias tərəfindən imzalanıb. Məhz bu sənəddə Kipr münaqişəsinin həll olunmasına dair Afinanın yanaşması əks olunub:

“Əgər sülh müqaviləsindən sonra zəmanət və işğal qalarsa, Avropa Birliyinin üzvü olan Kipr birlik üzvü olmayan üçüncü qüvvənin protektoratı olacaq. Bu mövqe Yunanıstanın təhlükəsizlik doktrinasının əsas sütunudur. Kiprdə kiçik həcmdə olsa belə Türkiyə ordusunun qalması qəbuledilməzdir”.

Bu gün Liviyanın Misrat şəhərinə uçmaq üçün Maltadan havaya qalxan yüngül motorlu "Metroliner" təyyarəsi qəzaya uğrayıb. Qəza nəticəsində 5 nəfər həlak olub.Yayılan ilk xəbərdəölənlərin Avropa İttifaqının (Aİ) sərhəd agentliyinin (Frontex) səlahiyyətliləri olduğu bildirilsə də, sonradan Avropa İttifaqının xarici işlər və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi Federika Moqerini bu məlumatları təkzib edib.

"Reuters" agentliyinə istinadən verdiyi məlumata görə, təyyarə qəzasında ölənlər Fransa vətəndaşları olub.

Ömər Dağlı