Mənim illər içində yazığım ən çox 1960-70-ci illərə gəlir. Bu illəri düşünəndə üşüyürəm. Düzdü, 60-cı illərdə uşaq olmuşam, sonunda məktəbli, 70-ci ilərin axırında isə universitet tələbəsi oldum. Gərək bu illəri mən çox sevəydim. 60-cı illərdə ümumi sovet ədəbi məkanında olduğu kimi, Azərbaycan ədəbiyyatında bir dönüş nöqtəsi yarandı və 70-ci illərdə özünün ən yüksək inkişaf mərhələsinə çatdı. Bu illərdə Azərbaycanda yeni zavodlar, fabriklər tikildi, yollar çəkildi. Gərək mən bu illəri sevəydim. Əslində, xoşbəxt illər idi o illər. Əvvəllər bu illərin ağrı-acısı yadıma düşməzdi. Ən çox yuxarıda dediyim kimi, əsas xüsusiyyətlərinə görə yadımda qalırdı. Texniki tərəfdən rəqəmlərin gizli bir dili vardı və mən o dili yaxşı başa düşürdüm. Bu, gələcək 60 və 70 yaşımla bağlı arzular idi. Əsas da o illərə çata bilməməyim haqqında ürəyimdə bir xof yaşayırdı. Elə bilirdim, o yaşları adlasam, daha heç bir problemim olmayacaq. Bu arzuya görə də illər mənə əziz idi. Əli Kərimin 60 yaşı, Anarın 70 yaşı... Bu yubileylər illərə yeni bir çalar verməkdə idi. 70 ilin bir çaları daha qabarıq görsəndi. Süleyman Rüstəmin 70 yaşı olanda yazdığı şeir hələ də yadımdadı. 7-nin yanından 0-ı pozun. Gərək bu illəri mən çox sevəydim. Kədərlənməyəydim heç.
Lap uşaqlıqdan sonu 0–la bitən rəqəmləri çox sevirəm. Son vaxtlar dərk elədiyim bir fikir məhz 60-70-ci illəri gözümdə yazıqlaşdırdı. 0-lara yaman ağladım. 6-nı ayaq üstə duran cavan bir oğlana bənzədərdim. Onun başı 0 -(sıfır) sevgilisinin yanında boynu niyə bükülüdü? Anlayırdım ki, o, sevgilisinə təzim edir. Bəs 7 rəqəmi? Niyə arxasını “0” sevgilisinə çevirib? Deyəsən, çıxıb getmək istəyir yanından. 7 rəqəmi 60-dan 70-ə gələnə kimi nə tez yoruldu? O, 0(sıfırdan)-dan bezdimi? Görəsən o, bu tamlığı niyə pozur?
Rəqəmlər bədii sözə çox yaxındı. Özündə çox sirli mənaları ehtiva edir. Demək il-ilə, rəqəm-rəqəmə qənim kəsilə bilərmiş. İl-ildən elə qisas alır ki, ona tay olan ikinci bir qisas yoxdur. Əslində, illərin günahı yox. Günah başqasınındı, amma əsas səbəb onların üstə bərqərar olur.
Hansı rayona gedirəmsə, hansı kəndə üz tuturamsa, şəhid qəbirstanlığına baxıram. O rayon, o kənd yoxdur ki, onun şəhid məzarlığı olmasın. Baş daşlarına bağlanmış qırmızı yaylıqlar elə yellənir ki, sanki adamı çağırır: “Ey gendən gedən adam, bir an ayaq saxla, orda - Qarabağda bizimiz qanımız qalıb, onu yerdə qoymayın”. Baş daşlarında şəkillər adama elə baxır, elə baxır ki, az qala adamı tutub saxlasın. Sanki hər biri deyir: “Mənə çox bax... mən darıxıram”. Elə bil, qəbirstanlığa sual verilib: “Kim yaşamaq istəyir?” Hamısı əlini qaldırıb. Elə ki qəbirtsanlıqdan çxırsan, başdaşları arxanca elə boylanır, az qala, yenidən qayıdasan.
Günlərin bir günü şəhidlərin doğum tarixlərinə baxdım. Çox təsirləndim. Həmişə baxırdım, amma bu dəfə beynimə düşən fikir məni arxasınca çəkdi. Şəhidlərin doğum tarixlərinin əksəriyyəti 60-70-ci illər idi. 60-cı illəri birinci növbədə Əfqanistanda güllələmişdilər. Sonra isə Qarabağda. 60-70-ci illəri Qarabağda 90-cı illər (şərti mənada) məhv eləmişdi. Utandığından burada 6 başı aşağı düşüb (9). Bu qırğının əvvəli 20 yanvardan başladı, sonu da ki, hələ gedir. Ötən əsrin 20-ci illərini 1940-cı illər məhv elədi.
İndi mən hər dəfə kəndə gedəndə (hər yerdə belədir) baxıram ki, 60-70-ci illərdə doğulan oğlanlar çox azdı. Çoxu şəhid olub. Ona görə də mən 60-70-ci illərin ağır taleyini kədərlə düşünürəm. Bu illərdə doğulan qızlar kənddə çoxluq təşkil edir. Ərə getmək vaxtları keçib. Mən bu illəri ağlamaq istəyirəm.
