“Dualarımız xanım Klintonun qələbəsi
üçündür”.
Bu sözlər hansısa amerikalı seçiciyə məxsus deyil. Yaxın Şərqdə,
yaxud Afrikada sadəlövhcəsinə “Amerika demokratiyası”na inanan
hansısa insan da Klinton üçün Allaha əl açaraq dua etmir. Klintonun
qələbəsi üçün Allaha dua edən, nə qədər qəribə görünsə də, Müsavat
Partiyasının sədri Arif Hacılıdır.
Publika.az xəbər verir ki, A.Hacılı sosial şəbəkə
hesabında Amerika seçkilərinə özünəməxsus formada münasibət
bildirib.
“Bu ölkədəki seçkilərdə kimin qalib gəlməsi adətən bizim üçün
xüsusi əhəmiyyət kəsb etməyib. Prezidentin şəxsi iradəsi ilə deyil,
oturuşmuş ənənələr, Konstitusiya və qanunlar, kollegial qəbul
edilmiş doktrinalar əsasında idarə olunan bu ölkənin daxili və
xarici siyasətində seçkilərdən sonra sürpriz dəyişikliklər baş
vermirdi. Donald Trampın gözlənilməzliyi, dini, milli ayrı-seçkilik
məzmunlu açıqlamaları, müsəlmanlara, qadınlara, miqrantlara, latın
amerikalılara münasibəti bu prezident seçkilərini 1945-ci ildən
sonra ABŞ da keçirilən bütün seçkilərdən fərqləndirdi. Trampın
Putin rejiminə açıq dəstək verməsi isə onun seçiləcəyi təqdirdə
bütün dünyada demokratiya və avtoritarizm arasındakı mübarizədə
qüvvələr nisbətinin ikincilərin xeyrinə dəyişəcəyindən xəbər verir.
D.Trampın apardığı seçki kampaniyası bizim də ABŞ da keçirilən
seçkilərə yanaşmamızı dəyişdirdi. Biz bu seçkilərdə Demokratlar
Partiyasının namizədinin qalib gəlməsini istəyirik. Dualarımız
xanım Klintonun qələbəsi üçündür”, - deyə partiya sədri
bildirib.
Azərbaycanda partiya sədrinin Klintona bu sayaq dualar həsr etməsi
keçmişi, xüsusilə iki tarixi dövrü yenidən gündəmə gətirir.
2010-ci ilin aprel ayı: Həmin vaxt Hillari Klinton
Obama Administrasiyasında Dövlət katibi postunda idi. Xanım
Klintonun Dövlət katibi olaraq Cənubi Qafqaza səfəri zamanı
Azərbaycan müxalifətinin görüş arzuları kifayət qədər qabarmışdı.
Əvvəlcə Ermənistana və Gürcüstana səfər edən Hillari bu ölkələrdə
hökumət rəsmiləri ilə yanaşı, müxalifət nümayəndələri ilə də geniş
tərkibdə görüş keçirmiş, onları dinləmişdi. Məntiqi ardıcıllıqla
xanım Klinton Bakıda da eyni addımı atmalı, müxalifəti qəbul etməli
idi. Lakin bu, baş tutmadı və Amerika xarici siyasətinə rəhbərlik
edən xanım Azərbaycanda rəsmi şəxslərlə görüşünü başa çatdırandan
sonra, müxalifətlə görüşə yox, birbaşa hava limanına getdi. O,
Amerikaya uçurdu, bu, həm də müxalifətin görüş arzularının uçması
demək idi.
Həmin vaxt İsa Qəmbər başqanlıq postundan getməmişdi, Müsavat AXCP
ilə eyni yeyib, eyni içirdi, Müsavatın qalmaqallı qurultayı
olmamışdı, Hacılı da başqan yox, partiyanın icra aparatının rəhbəri
idi. Müsavat və AXCP İctimai Palata adlı təşkilatda bir sıra
müxalifət partiyalarını ətraflarına toplamış, Əli Kərimli və İsa
Qəmbər çiyin-çiyinə addımlayırdı.
Gözlənilənlərin əksinə olaraq, Hillari Klinton ilk səfərində
onların heç birini qəbul etmədi. Lakin müxalifət Amerikaya qarşı
çıxmır və səbir edirdi.
İkinci səfər təxminən iki il sonra reallaşdı.
2012-ci ilin iyun ayı: xanım Klinton yenə eyni
marşrutla Cənubi Qafqaza səfərə çıxdı. Yenə Ermənistana və
Gürcüstana getdi, yenə bu ölkələrin müxalifət liderləri ilə
görüşlər keçirdi, yenə Bakıya gəldi və yenə Azərbaycan
müxalifətinin arzularını gözündə qoydu. Müxalifətin bütün
hazırlıqlarına baxmayaraq, arzular gerçəkləşmədi.
Müxalifətə ən çox yer edən məqamlardan biri isə Hillari Klintonun
“illərin siyasətçilərini” qoyub, gənc fəal Bəxtiyar Hacıyevlə
görüşməsi idi. Bu, ABŞ Dövlət katibinin müxalifəti ciddi qəbul
etmədiyinin göstəricisi hesab oluna bilərdi.
Artıq müxalifətin səbri daşmışdı və İctimai Palataya yaxın
mediada Amerikaya qarşı yumşaq hücumlar başlandı. Xüsusilə
ABŞ-Azərbaycan münasibətləri haqda müzakirələr aparılır, Amerikanın
Azərbaycana “lazım olub-olmadığı” məsələsi üzərində baş
sındırırdılar. Buna paralel olaraq, Hillarinin onlarla
görüşməməsini ABŞ-Azərbaycan münasibətlərində böyük yanlış olaraq
təqdim etdilər.
Həmin vaxtdan 4 il keçib. Artıq İctimai Palata qalmayıb.
AXCP-Müsavat ittifaqı Milli Şurada da baş tutmadı. İki il öncə İsa
Qəmbər illərlə əyləşdiyi postundan getdi, Arif Hacılı başqanlıq
postunu sələfi tərəfindən təqdim olunan “qızıl məcməyi”də qəbul
etdi. Zaman dəyişib, bu baxımdan, siyasətin də dəyişdiyini deyə
bilərik. Lakin Klintonun Azərbaycan müxalifətinə münasibətinin
dəyişib-dəyişmədiyini demək çətindir, hər-halda bu, müəmmalı olaraq
qalır. Buna rəğmən, Arif Hacılının əllərini Allaha açaraq,
Hillarinin qələbəsi üçün dualar etməsi qəribə göründüyü qədər,
başadüşüləndir. Görünür, müxalifət hələ də baş tutmayan görüşün
həsrətini çəkir. Allaha edilən dualar artıq bunun siyasətdən daha
çox “nakam sevgi” ola biləcəyi ehtimalını artırır.
Asif