Hərəkət mövzusunda ən mühüm məsələlərdən biri oturmağın zərəri problemidir. Oturmaq bizə ciddi ziyan vurur.. Aparıcı ekspertlər razılaşırlar: Gündə 10 saatdan çox oturmaq əslində siqaretdən daha çox sağlamlıq problemlərinə səbəb olur. Sağlamlıq nəticələri bütün insanlar üçün eynidir: bütün yaşlar, hər iki cins, bütün irqlər və ölkələr. Qeyd edək ki, oturmaq ayaq üstə durmaqdan və ya uzanmaqdan qat-qat zərərlidir.
Metbuat.az saglamolun.az-a istinadən xəbər verir ki, Britaniyada əhalinin təxminən 32%-i oturaq vəziyyətdə gündə 10 saatdan çox vaxt keçirir. Bunların 50%-i nadir hallarda iş yerini tərk edir və hətta ofis masasında nahar edir. Qeyd olunur ki, ofis işçilərinin təxminən yarısı onurğanın aşağı hissəsində ağrılardan şikayət edir.
Kreslo son 150 ilin vərdişidir. Qədim yunanlar arasında kreslolar əsasən qadınların və uşaqların imtiyazı idi. Qədim yunan vazalarındakı rəsmlərə diqqətlə baxsanız, görərsiniz ki, onlar tez-tez zərif stullarda oturan qadınları təsvir edirlər. Kişilər rahat söhbətlər və ziyafətlər zamanı uzanmağa üstünlük verirdilər.
Qədim Romalılar üçün stul və ya kreslo insanın nə qədər uğurlu olduğunun göstəricisi idi. Əhəmiyyətli bir məmur qatlanan, fil sümüyü astarlı kreslosundan ayrılmazdı. Onu arxasınca itaətkar qulu apardı. Yalnız çox hörmətli vətəndaşlar alçaq, zəngin bəzədilmiş oturacaqda, bisiliumda oturdular. Və aristokrat bir ailənin başçısı imperator taxtına bənzər mərmərdən düzəldilmiş ev taxtına enirdi. Qədim romalılar uzanıb yemək yeyir, oxuyur, yazır, qonaq qəbul edirdilər. Onlar yalnız matəm zamanı oturarkən yemək yeyirdilər.
Şərqdə əvvəllər də, indi də yerdə oturmaq adət idi. Hətta tarixdən əvvəlki dövrlərdə də çinlilər oturmaq üçün ayaqaltılar və müvafiq olaraq aşağı ayaqlı taxta masalar yaratmışdılar.
Oturmaq zərərlidir, çünki oturmaq bədənin tamamilə qeyri-təbii mövqeyidir. Əvvəllər kənddə yaşayıb-işləyən insanlar ancaq qısamüddətli istirahət məqsədilə otururdular. Amma bu gün bu rəqəm orta hesabla gündə 13 saata yüksəlib, yuxu isə 8 saat çəkir və hərəkətə cəmi 3 saat vaxt qalır. İnsan onurğası uzun müddət oturaq vəziyyətdə qalmaq üçün nəzərdə tutulmayıb. İnsan onurğası S hərfinə bənzəyir, lakin oturarkən onurğanın təbii S forması C-yə çevrilərək bədəni dəstəkləyən qarın və arxa əzələlərini demək olar ki, bloklayır. Siz əyilirsiniz, əyri və yan əzələlər zəifləyir və bədəni dəstəkləyə bilmir.
Dayandığınız zaman yük omba, diz, topuqlara düşür. Oturduğunuz zaman bütün yük çanaq və onurğaya ötürülür, intervertebral disklərə təzyiq artır. Maqnit rezonans tomoqrafiyasına görə, hətta mükəmməl düzgün oturma mövqeyi arxada ciddi təzyiqə səbəb olur.
Oturmaq diabet və ya ürək-damar xəstəlikləri riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Heç bir fiziki məşq əvvəllər düşünüldüyü kimi, uzun oturmanın zərərini aradan qaldıra bilməz.
Rəqəmlərə baxaq:
- Oturub televizora baxdığınız və ya mühazirə dinlədiyiniz hər saat üçün ömrünüz 22 dəqiqə qısalır.
- Gündə 4 saatdan çox otursanız, xroniki xəstəliklərə meyllisiniz: ürək-damar xəstəlikləri, hipertoniya, şəkərli diabet, osteoporoz, ürək xəstəlikləri və hətta xərçəng.
- Avstraliyalı tədqiqatçılar tamamilə qorxulu nəticəyə gəliblər: gündə 11 saatdan çox otursanız, oturma vəziyyətində üç dəfə az vaxt keçirənlərlə müqayisədə növbəti üç ildə ölüm riskiniz 40% yüksəkdir.
- Hərəkətsizlik ayaqlarda qan və mayelərin durğunluğuna səbəb olur ki, bu da qan laxtalanma riskini artırır. Ayaqları çarpaz oturmaq daha da zərərlidir, bu qan axını daha da çətinləşdirir.
- Qadınlarda oturaq həyat tərzi də bud nahiyəsində piylənmə və selülitin görünüşü ilə müşayiət olunur. Kişilərdə prostat xəstəliyinə tutulma riski artır.